top of page

De verschillen in gevoelige perioden bij puppy's

Bijgewerkt op: 2 jan.

Socialisatie van je pup

Je hebt eindelijk je pup in huis en kunt niet wachten om er de perfecte huishond van te maken. Kortom, je gaat je puppy op en top socialiseren en leren wennen aan alles waar hij mee te maken gaat krijgen.

Want socialisatie betekent dat je pup went aan nieuwe onbekende dingen om te voorkomen dat hij er angstig ervoor wordt, theoretisch gezegd: eigenlijk een beïnvloeding van het emotionele systeem bij de hond, in dit geval het FEAR-systeem. 


Het FEAR-systeem is een van de emotionele systemen, naast SEEKING, PLEASURE, LUST, PLAY, CARE and RAGE.. In een volgend artikel zal ik nog wel eens verder ingaan op deze systemen en wat ze doen bij je hond en zijn gedrag, maar nu nog even over socialisatie van je pup en de rol van de fokker... 


Want natuurlijk heeft de fokker al zoveel mogelijk gedaan om de pup voor te bereiden om zijn nieuwe leventje, zeker de laatste week/weken dat de pups nog bij de moeder zijn…


Maar let op!!! 

Wat wel belangrijk is (en wat heel veel mensen en wellicht een aantal fokkers niet weten) is dat uit onderzoek blijkt dat er een groot verschil is tussen de verschillende hondenrassen wanneer het FEAR (Angst) systeem bij pups actief wordt en zij angstig gedrag gaan vertonen.. 


Uit verschillende studies en onderzoek blijkt dat de kritieke periode bij pups begint rond de leeftijd van ongeveer 3 weken en eindigt rond de leeftijd van ongeveer 12 weken (dit is natuurlijk wel algemeen bekend bij de meeste mensen). Op deze leeftijd benaderden de puppy's gemakkelijk nieuwe objecten en andere dieren en mensen waarmee ze socialiseren als ze daar de kans voor krijgen. Onderzoekers Scott en Fuller merkten op dat puppy's rond de leeftijd van twintig dagen een 'schrikreactie' ontwikkelen en dat er ergens tijdens de kritieke periode ook een angstreactie ontstaat en dat dit varieert tussen verschillende hondenrassen. De Terriers, Basenji's en Beagles waren bijvoorbeeld emotioneel reactiever dan Cocker Spaniels en Herdershonden. Cocker-spaniëls waren emotioneel het meest stabiel, het gemakkelijkst te trainen en het meest gehoorzaam, terwijl de Basenji's het minst coöperatief waren. De jachtrassen, Basenji's, Beagles, Cocker Spaniels en Terriërs, deden het weer beter dan de herdershonden wat betreft probleemoplossende vaardigheden.


Een ander belangrijk onderzoek (Morrow et al., 2015)  richtte zich op de leeftijd waarop de angstreactie optreedt (dat wil zeggen het begin van het vermijden van gevaar bij verschillende hondenrassen die in hun eigen huis door hun fokkers zijn grootgebracht. Het geeft inzicht in hoe en wanneer puppy’s de emotie angst ontwikkelen, en hoe hiermee wordt omgegaan, dit is belangrijk om te begrijpen hoe kan worden voorkomen dat dit als volwassen hond tot mogelijk levenslange gedragsproblemen leidt.

Naast observatie van vier gedragstesten verzamelden de onderzoekers ook twee speekselmonsters van elke puppy. Het eerste monster werd genomen voordat de dagelijkse tests werden uitgevoerd en het tweede 20 minuten nadat de tests waren voltooid. De speekselmonsters werden geanalyseerd op hun cortisolniveau, wat een fysiologische marker is voor opwinding of stress.

Resultaten Het doel van dit onderzoek was om te zien of de angstreactie consistent en betrouwbaar op verschillende leeftijden naar voren kwam bij de verschillende onderzochte hondenrassen. Er werd aangenomen dat er sprake was van een angstreactie als een puppy  voor het eerst  snel en onmiddellijk vermijdingsgedrag vertoonde bij een van de 4 tests op een van de wekelijkse testdagen. Met andere woorden, de puppy beschouwde de test nu als een gevaar en reageerde dienovereenkomstig met angstgerelateerd vermijdingsgedrag, vergeleken met voorgaande weken waarin de puppy de test benaderde of negeerde.

Het gemiddelde begin van het vermijden van gevaar bij de drie hondenrassen was :

  • Cavalier King Charles-spaniëls: 54,8 ± 2,74 dagen.

  • Duitse herders: 39,4 ± 1,60 dagen.

  • Yorkshire Terriers: 43,6 ± 2,48 dagen.


Het begin van gevaar vermijdingsgedrag kwam later naar voren bij Cavalier King Charles Spaniels dan bij de andere twee rassen, en gevaar vermijdingsgedrag bij Duitse herders en Yorkshire Terriers kwam ongeveer op hetzelfde moment naar voren.


Belangrijk: wat kunnen we leren van de resultaten van dit onderzoek? 

Eerst en vooral zijn er verschillen tussen verschillende hondenrassen in de leeftijd waarop de angst zich voordoet – eerder bij Duitse herders en Yorkshire Terriers en later bij Cavalier King Charles Spaniels.  De resultaten voor de Duitse herders komen overigens overeen met die van een eerder onderzoek bij dit ras, waarbij op de leeftijd van 5 weken een significante angstreactie (het begin van risicovermijdingsgedrag) naar voren kwam bij 90% van de onderzochte puppy’s, vergeleken met Labrador Retriever-puppy’s, waar dit cijfer op dezelfde leeftijd 4% bedroeg. Ook de LabraDoodle heeft natuurlijk veel erfelijk materiaal van de Labrador in zich.


Overigens, voor gezelschapshonden in het algemeen bedraagt het gemiddelde begin van het vermijden van gevaar 49 dagen, maar bij wolvenpuppies is dit slechts 19 dagen.


Bij de gemiddelde hond is dit na 49 dagen dus 7 weken het geval,  maar met name bij de Duitse herder (en dus aannemelijk ook bij onze Zwitserse witte herders al gemiddeld bij 35 a 39 dagen (ruim 5 weken!!) 


Laat dit even op je inwerken, wat dit betekent bij het socialiseren van de pups...en de rol van de fokker…


Want het gevolg is, bij honden bij wie het FEAR-systeem eerder actief wordt (HERDERS) dat zij dus veel minder tijd hebben om aan alles te wennen en dat betekent dat de rol van de fokker bij het socialiseren van de hond superbelangrijk is bij deze honden.


Het is dus heel belangrijk dat deze honden in een gezinssituatie leven, met allerlei mensen, kinderen, voorwerpen, vreemde geluiden et cetera en hiermee in aanraking komen.... en dus ook voordat ze hiervoor een angst kunnen gaan ontwikkelen, vanaf de 35 a 39 dagen …


Let dus heel goed op waar je een pup koopt, kijk hoe en waar de pups en andere honden (mama) leven, wat is er allemaal in huis te vinden, hoe vaak mag of MOET je komen kijken etc.


Overigens bij de labrador wordt het FEAR-systeem pas actief bij 72 dagen, dus als de pup ruim tien weken is... Labradors hebben dus een veel langere  tijd om aan alle invloeden te wennen en het vermoeden bestaat dat ze daarom zo succesvol zijn als hulphonden..

Puppy in huis, zelf verder socialiseren

Natuurlijk ga je als nieuwe baasje zelf aan de slag om je jonge hondje met van alles en nog wat kennis te laten maken. maar hoe pak je dat nou eigenlijk t best aan?


Want vaak denken baasjes dat je die eerste belangrijke weken dat de pup bij je is hem of haar met van alles en nog wat kennis moet laten maken en proppen de dagen van het jonge hondje overvol.. Doe rustig aan, je hebt alle tijd

Helemaal niet goed natuurlijk, de pup heeft al genoeg om aan te wennen, mist zijn moeder, broertjes en zusjes, heeft zijn rust nodig enzovoort.. Bovendien is elk hondje anders en heeft een andere socialisatie nodig, op zijn eigen tempo en manier.. Bijv. het ene hondje observeert eerst wat liever op een afstandje en het andere hondje duikt er gelijk op af en moet  wat meer tijd en rust aangeleerd worden.


Je kunt je pup het beste vanuit rust en een kalme energie, op een rustige, gedoseerde en positieve manier kennis laten maken met nieuwe omgevingen en situaties en stapsgewijs dingen introduceren. Intensiteit van de omgevingen en nieuwe indrukken kun je altijd het beste gewoon rustig aan opbouwen, in kleinere stapjes. Wen ook goed aan allerlei geluiden, bouw dit ook weer heel rustig op van bijna onhoorbaar tot elke week klein stapje harder bijv. Je mag tijdens het “wennen aan”, niks aan je pup zien of merken.


Veilig en vertrouwd en wennen aan elkaar en vertrouwen opdoen Neem vooral ook de tijd om eerst in het nieuwe huis goed laten wennen aan alle nieuwe geluiden, geuren en omgevingen zodat de pup zich vertrouwd en veilig voelt bij de nieuwe baasjes en dan pas op pad te gaan voor socialisatie of cursus.

  • Leer je hond ook vanaf het begin aan, om eventjes alleen te zijn of je niet overal te volgen, werk altijd aan de zelfstandigheid van je hond.

  • Besteed ook altijd aandacht aan een rustige omgang en kennismaken met andere honden.

  • Ga naast spelen ook bijv. eens wandelen met een rustige volwassen en stabiele hond die weet hoe om te gaan met een pup.

  • Geef dagelijks na alle (socialisatie) activiteiten en ervaringen zeker ook genoeg rusttijd op eigen en veilige plekje om te herstellen, dat hebben (jonge) honden zeker nodig om alle prikkels weer te verwerken en een plekje te geven. Dit is heel belangrijk om alle “mentale” indrukken een plek te kunnen geven en de (positieve) stresshormonen uit het lichaam te laten verdwijnen.

  • Tijdens voldoende kwalitatieve slaap worden alle prikkels en ervaringen verwerkt en nieuwe energie opgedaan.

  • Leer het alleen blijven al gelijk vanaf de puppyfase in kleine ministapjes. Laat de pup je niet overal volgen en begin al snel met bijv. met aanleren wacht of blijf in hele kleine minstapjes, zie ook https://www.dogcases.nl/plaats-en-blijf

  • Gebruik je een bench, zorg dan dat dit een fijne veilige en comfortabele plek is en blijft en leer dit ook weer in kleine stapjes en goed opgebouwd aan, zie ook https://www.dogcases.nl/ benchtraining

  • Blijf ook na de socialisatieperiode, de hond laten wennen aan nieuwe situaties, activiteiten en omgevingen aangezien een hond meerdere angstfasen meemaakt het eerste jaar en doe dit ook weer in rustige en goed opgebouwde stapjes. 

  • Beloon altijd heel veel en vaak alle positieve en het gewenste (en ook vooral rustige) gedrag dat je graag ziet om dit zo te versterken en het minder gewenste gedrag te voorkomen.

  • Zorg ook altijd dat je hond ervaart dat je een hand hebt die geeft i.p.v.neemt, ruil speeltjes of lekkers voor nog iets leukers of lekkerders etc.

  • Geef je brokjes, begin met een paar brokjes in de bak en doe er telkens een aantal bij enz.

  • Als er sprake is van bijv. het zgn. puppybijten, geef ook veel en afwisselende soorten kauwmateriaal en probeer dit gedrag te voorkomen, en je hond direct af te leiden en te motiveren om met ander en gewenst gedrag verder te gaan. Zo zal dit (ongewenste) gedrag vrij snel uitdoven of kun je het ombuigen naar het gedrag dat je graag ziet.

  • En wil je je pup/hond motiveren met je te spelen en iets geven waar je mee afkunt leiden als hij of zij “ergens” haar tandjes in wil zetten, kijk dan eens op https://www.dogcases.nl/hondenwinkel voor de allerbeste en leukste hondenspeeltjes en snacks.

  • Eventueel kun je zoek- en hersenwerkspelletjes in en rond het huis doen, het geeft extra vertrouwen en motiveert en stimuleert je pup, je kunt gelijk werken aan beheersing (even netjes wachten) en hier kun je al op jonge leeftijd mee beginnen, het belast de nog niet volgroeide banden, pezen e.d. niet zo als bijv. uitbundig spelen of te lange wandelingen. 

Heb je nog vragen of hulp nodig bij het gedrag van je pup of jonge (puber)hond?

Heb je nog vragen of hulp nodig bij het gedrag van je hond, je mag altijd vrijblijvend contact opnemen, stuur een berichtje naar info@dogcases.nl en ben je op zoek naar de leukste, beste en lekkerste producten voor je hond, kijk eens op https://www.dogcases.nl/hondenwinkel, er zijn tal van superleuke producten om fijn te wandelen en veilig te reizen, leuk en gemotiveerd te spelen of belonen , bij stress en onzekerheid en nog veel meer voor jou en je pup of hond. groetjes,


Kees van Sundert

Hondengedragstherapeut bij www.dogcases.nl & professioneel hondenfotograaf bij Inspired by Bandhu Hondenfotografie www.jouwhondopdefoto.nl en voor de allerleukste hondencadeautjes www.dogcases.nl/hondenwinkel

119 weergaven0 opmerkingen

Recente blogposts

Alles weergeven
Post: Blog2_Post
bottom of page